Płukanie zatok to powszechny, domowy sposób na łagodzenie dolegliwości przy zapaleniu zatok, przeziębieniu czy chorobach alergicznych. Oczyszczanie zatok może być też wykonywane w celach profilaktycznych. Zabieg jest całkowicie bezpieczny oraz łatwy w przeprowadzeniu.

Płukanie zatok w domu pozwala dokładnie oczyścić jamę nosową i zatoki ze wszelkiego rodzaju zanieczyszczeń, pyłków, kurzu, zalegającej wydzieliny, a także alergenów i drobnoustrojów chorobotwórczych. Jest to więc skuteczna metoda przeciwdziałania dolegliwościom górnych dróg oddechowych, a w przypadku ich wystąpienia przyczynia się do złagodzenia objawów i przyspieszenia leczenia.

Kiedy warto płukać zatoki?

Płukanie zatok (irygacja) to zabieg leczniczy i higieniczny nosa, który można wykonać samodzielnie w warunkach domowych. Wykazuje też właściwości pielęgnacyjne. Ma na celu oczyszczenie zatok ze wszystkich zanieczyszczeń oraz zalegającej wydzieliny. Można go przeprowadzać regularnie jako jedna z metod profilaktycznych. Zabieg płukania zatok jest szczególnie ważny w przypadku chorób takich jak:

• ostre lub przewlekłe zapalenie zatok przynosowych
• nieżyt nosa w przebiegu alergii lub infekcji
• stan przed i po operacji endoskopowej nosa i zatok
• stan po ekspozycji na wysokie stężenie pyłu w powietrzu
• przewlekłe stosowanie leków donosowych (w celu prawidłowej regeneracji śluzówki)
• długotrwałe przebywanie w nadmiernie ogrzewanych bądź klimatyzowanych pomieszczeniach
• obrzęk błony śluzowej nosa

Przeczytaj również artykuł: Ostre i przewlekłe zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych u dzieci

Czym płukać zatoki?

Płukanie zatok najczęściej przeprowadza się przy użyciu izotonicznego (0,9%) lub hipertonicznego (3%) roztworu chlorku sodu. Gotowe roztwory soli fizjologicznej można kupić w każdej aptece. Pozwalają oczyścić jamy nosowe z bakterii, wirusów, alergenów i zalegającej wydzieliny. Wykazują też właściwości pielęgnacyjne. Chlorek sodu jest powszechnie stosowany wspomagająco w leczeniu zatok. Często określany jest przez pacjentów jako woda morska do nosa.

Na rynku dostępne są również specjalne preparaty, które pozwalają w łatwy sposób dbać o higienę jam nosowych na co dzień. Są to przede wszystkim spraye do nosa z wodą morską. Najczęściej oprócz działania oczyszczającego wykazują też właściwości pielęgnacyjne: nawilżają i odżywiają błonę śluzową i naskórek, łagodzą podrażnienia i przekrwienia, sprzyjają właściwej regeneracji.

Preparaty oparte na wodzie morskiej mogą być stosowane przez dzieci, a także kobiety w ciąży, które z powodu zmian hormonalnych często skarżą się na tzw. zatkany nos.

Jak wykonać zabieg płukania zatok w warunkach domowych?

Standardowy zabieg płukania zatok wykonuje się przy użyciu roztworu soli fizjologicznej oraz gumowej gruszki. Jak oczyścić nos i zatoki w warunkach domowych?

• Przygotuj niezbędne akcesoria do płukania zatok, np. gumową gruszkę i wodę morską.
• Nachyl się nad zlewek i przechyl jeden otwór nosowy lekko w dół. Uwaga: nie odchylaj głowy do tyłu, lecz utrzymają ją w pozycji bocznej.
• Włóż końcówkę gruszki do otworu nosa znajdującego się na górze. Końcówka nie powinna być włożona głębiej niż na 1-2 cm. Delikatnie wprowadzają płyn. Podczas aplikacji płynu oddychaj przez usta.
• Płyn musi przepłynąć przez drogi nosowe i zatoki nosowe, a następnie wypłynąć drugim otworem nosowym. Jeśli resztki płynu wpadną do ust, wypluj je (nie połykaj). Pozostałości płynu z nosa wydmuchaj.
• Po przepłukaniu jednego otworu nosowego powtórz czynność z drugim otworem.
• Po zakończeniu zabiegu dokładnie oczyść i osusz wszystkie użyte sprzęty.

Zamiast gumowej gruszki można użyć też specjalny irygator do płukania zatok i nosa. Do codziennej higieny oraz pielęgnacji nosa i zatok możesz też użyć specjalnych preparatów w sprayu zawierających w swoim składzie wodę morską.